Op dinsdagavond 16 juli was Ell aan de beurt voor een bezoek aan Gluren bij de buren.
Vandaag delen we object 6, het kruispunt.
Verteller: Steef Maessen
Het hoge pand Verboeket uit 1912 is gebouwd door de schoenmakersfamilie Verboeket afkomstig uit Nederweert. Wikipedia noemt het pand ten onrechte het oud gemeentehuis. Als je ervoor staat was links de werkplaats waar het altijd rook naar leer. Momenteel is het een woning. Rechts was de grote familiewoning. Op dit moment woont er de gepensioneerde arts Dick Snel.
Daarnaast ligt het pand van kapper Pierre Verboeket. Hij was gemeenteraadslid en fanatiek lid van de schutterij. Deze onderwerpen vormden genoeg gespreksstof bij de klanten die zaten te wachten op hun knipbeurt of scheerbeurt. Hij ‘knauwelde’ op een stompje sigaar. Als er commentaar was op de slechte prestaties van de schutterij of wanneer de klanten kritiek hadden op de gemeenteraad, ergerde hij zich en dat kon je goed voelen als je dan net in de knipstoel zat. Het knippen werd dan meer trekken.
Daar weer naast, iets verder van de weg, het pand Straetmans dat dateert van het eind van de 19de eeuw. Het was toen een pension met café, winkel en een zaaltje voor vergaderingen en feestjes. In 1912 fungeerde het pand als noodkerk bij de bouw van de nieuwe kerk. Bovenmeester / hoofd van de school en vrijgezel Sjang Custers kwam in 1914 naar Ell en ging hier iedere dag eten. Hij maakte kennis met Anna, de dochter des huizes. Hij trouwde met haar in 1918.
Het straatgedeelte hiervoor is vooral bekend uit de jaren 1938 en 1939 zoals in het filmpje in deel een te zien was. jaarlijks is er nog een nostalgische race: de TT van Haler waarbij de herinnering aan het oude circuit weer opgehaald wordt.
Op de hoek lag het café van Teune Sjaek. Vader Teun kwam rond 1875 uit Stramproy en begon een winkel met café. Het werd door zoon Sjaek overgenomen. Het plafond was erg laag, zo vond men later. Het hele dak verhogen was te duur. Plaatselijk vakman Jan Nies, metsel-Jantje, kwam met de oplossing: de vloer een halve meter verlagen. Je moest dus enkele treden naar beneden voor je in het café stond. Niet erg praktisch. Om maar niet te spreken over het probleem wanneer je wat veel gedronken had.
Begin 20ste eeuw was er tegenover Teune Sjaek ook een café bij Palme Friedje (wijzen). Het bier kostte toen 5 cent per glas. Friedje kwam buurten bij collega Sjaek, bestelde een glas bier en zei: Pak er zelf ook maar een. Hij betaalde met een dubbeltje. Toen de glazen leeg waren pakte Sjaek het dubbeltje en zei: Kom we gaan er bij jou een drinken! Dat ging toen enige malen over en weer. Ze konden later zeggen dat ze voor een dubbeltje de hele avond plezier hadden gehad. Vraag is: wie zou uiteindelijk het dubbeltje hebben gehouden?
Het smokkelverhaal
In de jaren ’50 werd er veel gesmokkeld met name boter van Nederland naar België. Er liep een smokkellijn van de fuus van Heythuysen via Ell naar België In 1957 vond er weer een transport plaats met versterkte, zwarte wagens. Ze scheurden hard over de Sebastiaanstraat want de politie zat er achteraan. Bij het kruispunt had de politie kraaienpoten op de weg gelegd.
Een van de wagens ontkwam maar van de ander sprongen de banden en vloog de wagen tegen de gevel van de kerk. Er werd geschoten. De smokkelaars zijn ingerekend. Harrie van Teune Sjaek dacht nog een verdwaald pakje boter op de kop te kunnen tikken, maar daar staken de commiezen een stokje voor.
Gemeentelijk monument Scheijmanshuis
Het pand is gebouwd door de familie Frans Scheijmans-van Esser. Dit gezin woonde voordien op 16de eeuwse boerderij annex brouwerij Nieshof ertegenover. Na WO-I ging de accijns op bier omhoog waardoor er weinig meer te verdienen viel. De familie Scheijmans besloot in 1923 de brouwerij op te heffen en de boerderij werd vanaf 1928 verpacht: eerst aan de familie Ernst en daarna aan Sjang Winkelmolen afkomstig uit Grathem.
Frans Scheijmans ging rentenieren en werd in 1931 burgemeester van de gemeente Hunsel-Ell. Het gezin Scheijmans moest toen zorgen voor een andere woning: dat werd dit herenhuis. De bouw moest nog beginnen zodat het gezin ter overbrugging haar intrek nam in de ernaast gelegen, leegstaande kapelanie. Pas rond 1933 kon men beschikken over de nieuwe woning. In 1938 en 1939 stond in de grote tuin de tribune voor de TT waarvoor Frans Scheijmans zich als burgemeester erg ingespannen had. Zoon Emile was veearts en begon in de woning een praktijk zoals uitgelegd wordt in de dierenartsenpraktijk.
Het plein is genoemd naar oud-burgemeester Frans Scheijmans. In 1967 is de boerderij met de brouwerijkelder afgebroken. Toen diende dit plein als parkeerplaats en kermisterrein. In 1992 zorgde burgemeester Jos Houben dat de appartementen gebouwd werden met op de begane grond winkels: cafetaria en huisartsenruimte dateren uit die tijd. De overige ruimten waren voor winkeltjes die er altijd geweest zijn. In 2015 is de BMV gekomen. Hierin zat aanvankelijk nog de geldautomaat van de Rabobank. Deze is 2 jaar later bij een plofkraak vernield en sinds die tijd staat de geldautomaat op de hoek.
Oude luchtoto’s via Ell Vreuger
